گرمازدگی در نوزادان و بچه ها ، دلایل، علائم و راه های درمان
به گزارش وبلاگ املاکیا، گرمازدگی در نوزادان و بچه ها کم سن و سال مثل گرمازدگی در بزرگسالان به عنوان یکی از مسائل رایج و در عین حال خطرناک شناخته می شود. گرمازدگی درجات مختلفی دارد و به انواع خفیف، میانه و شدید، تقسیم می شود. در صورتی که کودک یا نوزاد برای مدت زمان طولانی در گرمای محیط بماند یا لباس های زیادی به تن داشته باشد، احتمالا بروز گرمازدگی بالا می رود. در این مقاله از سرویس به بررسی گرمازدگی در نوزادان و بچه ها، دلایل و علائم بروز آن، روش های جلوگیری و درمان گرمازدگی در بچه ها و نوزادان می پردازیم تا با آگاهی بیشتر، از فرزند دلبندتان در روزهای گرم مراقبت کنید. با همراه باشید.
گرمازدگی در نوزادان و بچه ها چه زمانی اتفاق می افتد؟
گرمازدگی در نوزادان و بچه ها به دلایل مختلف از جمله قرار گرفتن کودک یا نوزاد به مدت طولانی در معرض هوای گرم، دمای بالای یا در مجاورت تابش مستقیم نور آفتاب اتفاق می افتد. اگر کودک فعالیت بدنی زیادی انجام دهد و در عین حال آب و مایعات کمی بنوشد، بدن او دچار کم آبی می شود و احتمالا این که گرمازده شود، بالا می رود.
پوشاندن بیش از اندازه لباس به بدن کودک نیز از دلایل دیگر برای گرمازدگی در بچه ها است چون در این صورت، از تهویه بدن و سیکل صحیح تعریق جلوگیری به عمل می آید. احتمالا می دانید که بخش زیادی از گرمای بدن نوزاد از قسمت سرش خارج می شود. بنابراین پوشاندن سر نوزاد با کلاه ضخیم در هنگام خواب، به محبوس شدن گرما درون بدن و بروز گرمازدگی در نوزاد منجر می شود.
بد نیست بدانید که کلاه بلافاصله پس از تولد کودک و برای یکپارچه و هماهنگ کردن دمای بدن مورد استفاده قرار می گیرد و برای زمان خواب ضروری نیست، مگر اینکه پزشک متخصص توصیه کرده باشد.
از دیگر عوامل موثر در گرمازدگی نوزاد، نشاندن او در خودرویی است که تهویه مناسبی ندارد و محیط داخل خودرو گرم است. از قلم نیاندازید که هنگام پارک کردن خودرو حتما کودک را بیرون بیاورید چون در مدت زمان کمی، دمای داخلی خودرو بسیار بالا می رود و ریسک گرمازدگی افزایش می یابد.
علائم گرمازدگی نوزاد
گرمازدگی در نوزادان و بچه ها، بیش از گرمازدگی در بزرگسالان رخ می دهد، چون بدن نوزادان نسبت به بزرگسالان زودتر داغ می شود. همچنین احتمال گرمازدگی در نوزادان و بچه ها زیر 4 سال و بزرگسالان بالای 65 سال بیشتر است. چون توانایی بدن در تنظیم درجه حرارت در بچه ها تکامل نیافته است.
در مورد افراد مسن هم به علت مصرف داروها، توانایی کنترل دمای بدن در برابر گرما، کم است. گرمازدگی بر اساس شدت آن، علائم متفاوتی هم دارد. در موارد خفیف تا شدید، علائم گرمازدگی به شکل های زیر بروز می کند:
گرمازدگی خفیف
احساس درد در ماهیچه ها مخصوصا در قسمت پاها (ران و ساق پا)
دل درد
اسپاسم یا گرفتگی عضلات در اثر گرما (در قسمت پا و دست)
گرمازدگی میانه
اگر بچه ها مدت زمان بیشتری در گرما یا مجاورت خورشید بمانند و بدن آن ها آب زیادی از دست بدهد، گرمازدگی نوع 2 یا میانه اتفاق می افتد که نشانه های زیر را بروز می دهد:
تب 37/8 تا 39 درجه
تحریک پذیر و عصبی شدن
قرمزی پوست صورت و بدن
از دست دادن اشتها
درد و گرفتگی عضلات دست و پا
تیره شدن رنگ ادرار
کم آب شدن بدن و احساس تشنگی شدید
ضعف و بی حالی
غش کردن
سرگیجه
تعریق زیاد
پریدگی رنگ پوست صورت و بدن
گرمازدگی شدید
در شرایط گرمازدگی شدید در نوزادان و بچه ها، شرایط اورژانسی است و باید به بیمارستان مراجعه شود. در این مواقع، بدن کودک قادر به کنترل دما نیست و حرارت بدن به صورت مداوم، بالا می رود. هر چه دمای هوا بالاتر باشد و تهویه هوا کندتر انجام شود، مثل مواقعی که کودک در خودرو رها می شود، احتمال گرمازدگی شدید بالاتر می رود. علائم گرمازدگی در نوزادان از نوع شدید، با نشانه های زیر ظاهر می شود:
تشنج
استفراغ
تب بالای 40 درجه بدن
سردرد شدید
از بین رفتن هوشیاری و غش کردن
عرق نکردن
تنفس نامنظم و سریع
شوک شدن نوزاد
پوست داغ و قرمز
بهبود نیافتن بدن بعد از استراحت در مکان خنک و نوشیدن آب
در صورتی که بدن کودک شما علائم گرمازدگی را به صورت خفیف تا میانه بروز داد، می توانید در خانه و با روش های خانگی گرمازدگی را درمان کنید. اما در موارد شدید گرمازدگی در نوزادان و بچه ها، مراجعه به پزشک الزامی است تا از بروز خطرات جبران ناپذیر جلوگیری به عمل آید. اما قبل از هر چیز، بهتر است نکات و اقداماتی را رعایت کنید تا از گرمازدگی جلوگیری کنید.
بیشتر بخوانید: روش های از بین بردن بوی عرق
راه های جلوگیری از گرمازدگی بچه ها و نوزادان
همان طور که گفته شد، دلایل و نشانه های گرمازدگی در نوزادان و بچه ها گاهی اوقات فرق دارد. در گرمای تابستان یا مواقعی که هوا بسیار گرم و تهویه نامطبوع است، باید بیشتر مراقب باشید تا از این مشکل جلوگیری به عمل آید. در این مواقع، دستورالعمل های زیر را به کار ببندید:
هر گونه تماس پوستی با نوزاد در هوای گرم می تواند برای او آزاردهنده باشد. بنابراین در هنگام تغذیه کودک از هر گونه تماس پوستی با او خودداری کنید. در این مواقع می توانید از یک حوله یا پارچه نازک بین خود و نوزاد استفاده کنید.
به تن کودک خود لباس های گشاد، نخی و سبک بپوشانید تا تعریق بدن به شکل درست انجام شود.
به کودک یک بطری آب یا نوشیدنی بدهید و توصیه کنید که به محض تشنگی از آن بنوشد.
در دماهای بالا و زمانی که هوا خیلی گرم است، از کودکتان بخواهید در خانه بماند.
هنگام بیرون رفتن با کودکتان، سعی کنید در سایه راه بروید.
در هوای زمان پیاده روی با کودکتان را محدودتر یا پیاده روی را به ساعات خنک روز موکول کنید.
از رها کردن کودک در خودرو خالی و گرم، جدا خودداری کنید.
مراقب تهویه و اندازه خنک کنندگی کولر ماشین باشید تا کودک دچار گرمازدگی نشود.
در مورد شیرخواران، تغذیه باید در روزهای گرم بیشتر صورت گیرد.
برای کودکتان بزنید و از آنها بخواهید که کلاه های لبه دار بپوشد.
در مورد نوزادان باید از پتو یا کیسه خواب مناسب که روزنه هایی برای گردش و تعدیل هوا دارند، استفاده کنید. در زمان خواب، مراقب دمای بدن کودک خود باشید تا به خاطر استفاده از پتو های کلفت، دچار گرمای بیش از حد بدن نشوند.
دمای اتاق نوزاد را به درستی تنظیم کنید. با دماسنج دمای اتاق را اندازه بگیرید. این دما باید در بازه 16 تا 20 درجه سانتی گراد باشد.
اقدامات اولیه در زمان گرمازدگی در نوزادان و بچه ها
به محض اینکه کودکتان آثار و نشانه های گرمازدگی را از خود بروز داد، اقدامات زیر را انجام دهید:
کودک را به مکان خنک ببرید.
از لباس های او کم کنید.
اگر بیهوش نشده است، به کودک آب و مایعات خنک بدهید.
روی صورت و بدن کودک، آب بپاشید یا یک حوله نمدار و مرطوب بیندازید تا دمای بدن کاهش پیدا کند.
هوشیاری و تنفس کودک را بررسی کنید. در صورت مشاهده هر گونه مشکل تنفسی و پایین نیامدن دمای بدن، کودک را به مراکز درمانی ببرید.
بیشتر بخوانید: درمان های گرمازدگی در طب سنتی
سوالات متداول
گرمازدگی و اسهال بچه ها چه زمانی رخ می دهد؟
در شرایط گرمازدگی درجه میانه و وقتی کودک در فصول گرم سال به عفونت های گوارشی ناشی از گرمازدگی دچار شود، اسهال اتفاق می افتد. از طرفی، ممکن است بچه ها در این فصول از رژیم غذایی نامناسبی پیروی کنند یا آب و غذایی ناسالم بخورند. در این مواقع اسهال و گرمازدگی رابطه نزدیک تری با هم پیدا می کنند.
گرمازدگی در بچه ها چند روز طول می کشد؟
گرمازدگی از جمله شرایط سلامتی است که باید به سرعت درمان شود. چون در غیر این صورت به ارگان های داخلی آسیب های جبران ناپذیری وارد می شود. ممکن است در موارد شدید، بسته به شرایط سلامتی کودک، درمان چند روز ادامه پیدا کند ولی در حالت عادی، گرمازدگی در کمتر از یک روز درمان می شود.
منبع: افق کوروش