هرآنچه که باید راجع به آزمایش هورمون رشد بدانیم - وبلاگ املاکیا

به گزارش وبلاگ املاکیا، آزمایش اندازه گیری هورمون رشد -GH- اندازه هورمون رشد را در خون اندازه گیری می نماید. هورمون رشد از طریق غده هیپوفیز قدامی فراوری می گردد و کار آن تحریک رشد است. این هورمون نقش مهمی در متابولیسم بدن دارد. اندازه هورمون رشد در خون در طول روز تغییر می نماید و تحت تاثیر عواملی چون ورزش، خواب، استرس و رژیم غذایی قرار گرفته است.

هورمون رشد (GH) چیست؟

نقش هورمون رشد یا GH در رشد طبیعی انسان بخصوص بچه ها و نوجوانان بسیار مهم و حیاتی است. اگر سطح GH بالاتر یا پایین تر از حد مجاز رود، می تواند منجر به وقوع مشکلاتی در بچه ها یا بزرگسالان گردد.

اگر پزشک شما تشخیص دهد که بدنتان بیشتر یا کمتر از حد نرمال GH فراوری می نماید، آنگـاه برای میزان گیری سطح GH خون، از شما خواهد خواست تا آزمایشاتی را انجام دهید. تشخیص زودهنگام هر گونه مشکل مربوط به هورمون رشد به پزشک یاری خواهد نمود که تشخیص درستی داشته باشد و برترین دوره درمان را برای شما معین کند.1

آزمایش هورمون رشد (GH) چیست؟

هورمون رشد (GH) یکی از هورمون های متعددی است که به وسیله غده هیپوفیز مغز ترشح می گردد. بعلاوه این هورمون به عنوان هورمون رشد انسانی (HGH) یا سموتوتروپین نیز شناخته می گردد. آیا می دانید کاهش یا افزایش این هورمون در بدن چه عوارضی را در پی خواهد داشت؟ چگونه میتوان تشخیص داد که این سطح این هورمون در بدن چقدر است؟1

انواع تست هورمون رشد

تست هورمون رشد انواع مختلفی دارد و پروتکل خاص هر آزمایش به نوع آزمایشی که پزشک برایتان تجویز نموده است بستگی دارد.

بدن بزرگسالان برای حفظ تراکم عضلات و استخوان ها و تنظیم متابولیزم به هورمون رشد متکی است.

درست مانند تمام آزمایشات بالینی، باید طبق دستورالعمل هایی که تیم پزشکی به منظور آماده شدن برای تست هورمون رشد ارائه می دهد عمل کنید. در مجموع، پزشک برای تست هورمون رشد از شما می خواهد:

مدت کوتاهی قبل از انجام تست هورمون رشد چیزی نخورید

حداقل 12 ساعت قبل از انجام تست هورمون رشد، از مصرف ویتامین بیوتین یا ب-7 بپرهیزید

چند روز قبل از انجام تست هورمون رشد، از مصرف دارو بپرهیزید (به خصوص اگر در نتیجه تست هورمون رشد اختلال ایجاد می نماید)

ممکن است دستورالعمل های انجام بعضی آزمایشات کمی متفاوت باشد.

نامیزان بودن هورمون رشد امر شایعی نیست بنابراین تست هورمون رشد به صورت روتین انجام نمی گردد. اگر پزشک مشکوک گردد که ممکن است میزان هورمون رشد در بدنتان غیرعادی باشد، احتمالا یک یا چند آزمایش زیر را تجویز می نماید.

1. تست هورمون رشد در خون

برای میزان گیری میزان هورمون رشد در خون از تست هورمون رشد استفاده می گردد. متخصص به یاری سوزن از شما نمونه خون می گیرد. خود این آزمایش نسبتا روتین است و خطر یا احساس ناخوشایندی کمی به همراه دارد.

نمونه خون برای ارزیابی به آزمایشگاه فرستاده می گردد. نتیجه تست خون هورمون رشد میزان این هورمون در خون را در همان لحظه ای که خون از شما گرفته شد به پزشک نشان می دهد.

با این حال، ممکن است این اطلاعات برای تشخیص مشکل کافی نباشد زیرا میزان هورمون رشد در بدن به طور طبیعی در طول روز در بدن بالا و پایین می گردد.

نتیجه تست خون هورمون رشد میزان این هورمون در خون را در همان لحظه ای که خون از شما گرفته شد به پزشک نشان می دهد.

2. تست فاکتور رشد شبه انسولین-1

اغلب تست فاکتور رشد شبه انسولین-1 (تست IGF-1) همزمان با تست خون هورمون رشد انجام می گردد. اگر دچار کمبود هورمون رشد باشید یا مقادیر بالای آن در بدنتان وجود داشته باشد، میزان IGF-1 نیز کمتر یا بیشتر از میزان طبیعی خواهد بود.

مزیت کلیدی ارزیابی IGF-1 این است که میزان آن، برخلاف هورمون رشد، ثابت است. فقط یک نمونه خون برای هردو آزمایش کافی است.

معمولا تست خون هورمون رشد و IGF-1 اطلاعات کافی برای تشخیص را در اختیار پزشک فوق تخصص غدد قرار نمی دهد و از آن برای معاینه استفاده می گردد تا پزشک تصمیم بگیرد آیا به انجام آزمایشات بیشتر احتیاج هست یا خیر. اگر بدن شک کند که میزان فراوری هورمون رشد در بدن بیشتر یا کمتر از میزان مورد احتیاج است، تست سرکوب هورمون رشد یا تست تحریک هورمون رشد را تجویز می نماید.

3. تست سرکوب هورمون رشد

اگر میزان فراوری هورمون رشد در بدن بیشتر از میزان طبیعی باشد، تست سرکوب هورمون رشد در تایید این مشکل به پزشک یاری می نماید.

اگر پزشک مشکوک گردد که ممکن است بدن میزان زیاد یا کمی از این هورمون را فراوری کند، برای میزان گیری میزان هورمون رشد در خون تست هورمون رشد تجویز می نماید.

متخصص در این روش به یاری سوزن یا سرم از شما خون می گیرد. سپس از شما خواسته می گردد یک محلول استاندارد حاوی گلوکز (نوعی قند) را بنوشید. این محلول کمی شیرین است و طعم های مختلفی دارد.

بعد از نوشیدن محلول، متخصص در فواصل زمانی مختلف طی دو ساعت از شما چند نمونه خون دیگر می گیرد. این نمونه ها برای ارزیابی به آزمایشگاه فرستاده می گردد.

در بیشتر افراد، گلوکز باعث کاهش فراوری هورمون رشد می گردد. آزمایشگاه در هر فاصله زمانی میزان هورمون را نسبت به میزان طبیعی می سنجد.

4. تست تحریک هورمون رشد

تست تحریک هورمون رشد در تشخیص کمبود یا افزایش فراوری هورمون رشد به پزشک یاری می نماید.

معمولا متخصص برای انجام این آزمایش با استفاده از سرم نمونه خون اولیه را دریافت می نماید. سپس به شما دارویی می دهد که بدن را به ترشح هورمون رشد وا میدارد. متخصص طی دو ساعت شما را تحت نظر می گیرد و در فواصل زمانی معین از شما نمونه خون دریافت می نماید.

نمونه ها به آزمایشگاه فرستاده و در هر مقطع زمانی بعد از مصرف دارو با میزان طبیعی و مورد انتظار هورمون رشد سنجیده می گردد.2

عوامل تاثیر گذار بر نتیجه آزمایش

ممکن است به دلایل زیر نتوانید آزمایش را انجام دهید یا نتایج آزمایش هورمون رشد با خطا همراه باشند:

● مصرف دارو مثل آمفتامین ها، کورتیکواستروئیدها، انسولین و یا استروژن ها

● کاهش میزان قند خون -هیپوگلیسمی

● چاقی

● مصرف گیاه سنت جان -گل راعی-1

علت انجام آزمایش میزان گیری هورمون رشد

● آنالیز غیر طبیعی بودن رشد در بچه ها -ژیگانتیسم یا کوتولگی-

● آنالیز بزرگسالان مبتلا به آکرومگالی

● آنالیز فرایند درمانی در طی درمان با هورمون رشد.3

نتایج آزمایش هورمون رشد

در این آزمایش میزان هورمون رشد در خون میزان گیری می گردد:

1-میزان طبیعی هورمون رشد

میزان طبیعی هورمون رشد به قرار زیر است:

1- در مردان: کمتر از 5 نانو گرم بر میلی لیتر -5 ng/ml- یا کمتر از 226 پیکو مول بر لیتر -pmol/l

2- درزنان: کمتر از 10 نانو گرم بر میلی لیتر یا کمتر از 452 پیکو مول بر لیتر

3- در اطفال: کمتر از 20 نانو گرم بر میلی لیتر یا کمتر از 904 پیکو مول بر لیتر

اینها مقادیر مرجع نامیده می شوند و فقط برای هدایت هستند. این مقادیر در یک آزمایشگاه با آزمایشگاه دیگر فرق دارد. در جواب آزمایش باید میزان نرمالی که آزمایشگاه استفاده می نماید، بیان گردد. بعلاوه، پزشک نتایج را بر اساس سلامتی و یا عوامل دیگر ارزیابی می نماید. این به آن معنا است که اگر جواب آزمایش خارج از حد نرمال بود، ممکن است این میزان برای شما یا برای آن آزمایشگاه نرمال باشد.

2-هورمون رشد بالا

● افزایش میزان هورمون رشد باعث ایجاد آکرومگالی -ژیگانتیسم- می گردد. این بیماری به علت وجود تومور غیر سرطانی در غده هیپوفیز -آدنوم- ایجاد می گردد. سطح فاکتور شبه انسولین IGF-1 هم باید بالا باشد.

● افزایش میزان GH ممکن است به علت دیابت، بیماری کلیوی و یا گرسنگی باشد. این شرایط باعث افزایش IGF-1 نمی گردد. 3

پینوشتها

1.www.hidoctor.ir

2.www.darmankade.com

3.www.behpu.com

منبع: راسخون