سندرم دست بیقرار چیست؟ مهم ترین دلایل ابتلا به بیماری، نشانه ها و درمان آن
به گزارش وبلاگ املاکیا، سندرم دست بیقرار یا دست بیگانه یک اختلال نادر عصبی است که به خاطر آسیب مغزی رخ می دهد و در اثر آن دست به صورت غیر ارادی عمل می نماید. مثل سندرم پای بیقرار که بسیار شایع است در سندرم دست بیقرار هم فردی که دچار این اختلال است نسبت به کارکرد دستش کاملا بی اختیار و بی اطلاع است. در مجله خبرنگاران در خصوص سندرم دست بیقرار، دلایل ابتلا به این بیماری، نشانه ها و علائم و راه های درمان سندرم دست بیقرار که بعد از پخش قسمت دهم سریال پایتخت و ابتلای شخصیت بهبود در این سریال حسابی بر سر زبان ها افتاده بیشتر بخوانید. این مقاله از سایت پزشکی healthline انتخاب و ترجمه شده است.
سندرم دست بیقرار چیست؟
سندرم دست بیگانه یا دست بی قرار یک بیماری عصبی نادر است که باعث می گردد یک دست به اراده خود عمل کند. در این بیماری گاهی اوقات یک پا هم تحت تأثیر قرار می گیرد، هرچند که این پدیده معمول نیست.
در سندرم دست بیقرار دست تحت کنترل ذهن نیست و به نظر می رسد که ذهن خود را دارد. دست آسیب دیده در طی این بیماری با صاحب خود احساس بیگانگی می نماید و به نظر می رسد در انجام کارهای غیر عمدی به عمد حرکت می نماید.
این سندرم در بچه ها هم دیده می گردد اما معمولا بیشتر در بزرگسالان رخ می دهد. این سندرم به نام سندرم دکتر استرنج لاو، دست Strangelovian یا دست آنارشیک هم مشهور است.
فرد مبتلا به سندرم دست بیقرار ممکن است علائمی خفیف این بیماری را داشته باشند، مثلا پاره کردن بی اختیار لباس یا علائم شدید آن را مثل پر کردن بیش از حد دهان با غذا که گاهی فرد را تا مرز خفگی پیش می برد. گاهی به نظر اطرافیان این شرایط اذیت و آزار از سوی فرد بیمار تلقی می گردد اما واقعیت این است که این افراد دچار مسائل عصبی و روانی به خاطر آسیب مغزی هستند. دکتر کن هیلمن، یکی از نورولوژیست های دانشگاه کالیفرنیا درباره یک مورد جالب و عجیب از این سندروم به ما می گوید: فرد بیماری که مبتلا به سندرم دست بیقرار بود هنگام خرید با دست چپش که دست بیقرار بود کفش قرمزی را انتخاب می کرد ولی دست راستش آن کفش را سرجایش می گذاشت و کفش آبی را برمی داشت.
علت ابتلا به سندرم دست بیقرار چیست؟
سندرم دست بی قرار به دلایل مختلف رخ می دهد. برخی از افراد بعد از سکته مغزی، تروما یا تومور دچار سندرم دست بیگانه یا دست بیقرار می شوند. برخی اوقات دلیل این امر ابتلا به سرطان ، بیماری های عصبی و آنوریسم مغزی است. علاوه بر این بیماری های مزمن مثل نارسایی کلیوی، دیابت، آرتریت روماتویید (التهاب مفاصل) و نوروپاتی های محیطی (بیماری های مربوط به سیستم عصبی) هم در برخی موارد از جمله عوامل این بیماری هستند.
سندرم دست بیگانه یا دست بی قرار ممکن است با جراحی مغز درمان گردد. در این جراحی یک برش در طول کالوس کالوسوم صورت می گیرد. corpus callosum نیمکره های مغز را تقسیم می نماید و امکان برقراری ارتباط بین دو طرف مغز را فراهم می آورد. جراحی هایی برای معالجه صرع گاهی اوقات از این طریق بر مغز تأثیر می گذارد.
نشانه ها و علائم سندرم دست بیقرار چیست؟
بارزترین علامت سندرم دست بیقرار عدم توانایی در کنترل دست به صورت مستقل است. دست آسیب دیده ممکن است غیر ارادی حرکت کند و وظایف و اقدامات هدفمند را انجام دهد. گفته می گردد دست بدون کنترل شناختی یا آگاهی حرکت می نماید. در این حالت به نظر می رسد که دست توسط شخص دیگری کنترل می گردد یا ذهنیت خودش را برای انجام کاری دارد نه آنچه که مغز به آن دستور می دهد.
این دست ممکن است صورت شما را لمس کند، پیراهن را لمس نموده یا یک شیء را انتخاب کند، گاهی اوقات به طور مکرر یا اجباری. در هر حال دست بیقرار با صاحبش همکاری نمی نماید و ممکن است اقدامات خطرناکی انجام دهد یا از دستورات مغز سرپیچی کند.
افراد مبتلا به سندرم دست بی قرار ممکن است احساس نمایند که دست یک اندام خارجی است یا متعلق به آن ها نیست. با این حال، آن ها مالکیت اندام را انکار نمی نمایند، مسئله ای که می تواند در سایر اختلالات رخ دهد.
اختلال سندرم دست بی قرار را چگونه می توان تشخیص داد؟
پزشک ممکن است با مشاهده و ارزیابی، اختلال سندرم دست بیقرار را در فرد تشخیص دهد. روال تشخیص سندرم دست بیگانه یا بیقرار پیچیده است زیرا این یک اختلال عصبی است که فاقد یک جزء روانپزشکی است. این امر تشخیص را دشوارتر می نماید زیرا مسائل رفتاری در سندرم دست بیگانه رایج است. علائم گاهی اوقات می تواند به یک اختلال روانپزشکی نسبت داده گردد، که ممکن است برای فرد مبتلا ناامید نماینده باشد. هدف درمان در موارد سندرم دست بی قرار، کاهش علائم به وسیله کاهش تکرر و شدت آن است. اگر علائم کاهش یابند، سپس فرد می تواند خواب بهتری داشته باشد. درمان به شرایط هر فرد وابسته است و با توجه به عوامل تحریک نماینده می تواند متنوع باشد.
روش های درمان سندرم دست بی قرار به چه صورت است؟
واقعیت این است که درمان قطعی برای سندرم دست بی قرار وجود ندارد. روش های درمانی و گزینه های دارویی برای سندرم دست بیقرار پیشرفت امیدوار نماینده ای نداشته است اما دانشمندان در حال کار بر روی درمان ها برای کاهش علائم هستند. افرادی که مبتلا به سندرم دست بی قرار پس از بیماری مغزی یا سکته مغزی می شوند ممکن است بعد از مدتی بهبود پیدا نمایند. با این حال، بهبودی برای افرادی که دارای بیماری های عصبی هستند کمتر موفقیت آمیز است.
این بیماری ممکن است با استفاده از روش های کنترل عضلانی مانند سم بوتولینوم (بوتاکس) و داروهای مسدود نماینده عصبی عضلانی درمان یا مدیریت گردد. BenzodiazepinesTrusted Source در برخی موارد موفقیت آمیز بوده است، اما به نظر می رسد تکنیک های رفتاری سودمندتر هستند.
آینه درمانی یا جعبه آینه درمانی (آینه درمانی روشی نسبتا جدید برای درمان بیماران مبتلا به سکته مغزی، درد خیالی و دیگر اختلالات حرکتی است که در حال توسعه و آنالیز های بیشتر است)، تکنیک های شناخت درمانی و یادگیری روش های رفتاری و تراپی می تواند به مدیریت علائم یاری کند. تکنیک های دیداری نیز ممکن است یاری کند. گاهی اوقات فرد سعی می نماید با نگه داشتن آن در زیر پاهای خود یا نشستن بر روی آن، دست بیگانه خود را مهار کند. ممکن است برخی افراد دریابند که نگه داشتن یک شیء در دست بیقرار برای جلوگیری از انجام حرکات غیرارادی مفید است. این ترفند ممکن است به فرد مبتلا به سندرم دست بیقرار یا شخص دیگری یاری کند دستورات کلامی را برای متوقف کردن کارهای غیر ارادی به کار بگیرد.
با این وجود، این روش ممکن است نتایج طولانی مدت نداشته باشد. پزشک ممکن است روش های درمانی دارویی و فیزیکی را توصیه کند. در حالی که درمانی برای سندرم دست بیگانه وجود ندارد، ممکن است شما بتوانید علائم خود را تا حدی مدیریت کنید. در صورت بروز هرگونه علائم مربوط به دست بی قرار به طور مرتب با پزشک در تماس باشید و در صورت لزوم درمان دارویی را زیر نظر پزشک پیگیری کنید. تشخیص صحیح ممکن است به کاهش اضطراب شما یاری کند. پزشک به شما یاری می نماید تا علائم خود را مدیریت نموده و یک برنامه درمانی مناسب را بر اساس احتیاجهای فردی خود تنظیم کنید.
چند نکته در خصوص سندرم دست بیقرار
*نخستین مورد سندرم دست بی قرار اولین بار در سال 1909 ثبت شد.
*سندرم دست بیگانه معمولاً بر روی دست چپ یا دستی که غالب نیست و کمتر از آن کار می کشید (مثلا اگر چپ دست هستید روی دست راست) اثر می گذارد.
*یکی از شخصیت های فیلم استنلی کوبریک در سال 1964 یعنی دکتر استرنج لاو دارای سندرم دست بیقرار بود و حالا هم که شخصیت بهبود در سریال پایتخت دست بیقرار دارد. به همین دلیل، به آن سندرم دکتر استرنج لاو هم گفته می گردد.
*چند مورد گزارش شده است که دست بی قرار سعی نموده به خود به فرد هم آسیب برساند.
*برخی نشانه های سندرم دست بی قرار احساس سوزش هنگام استراحت کردن، حس احتیاج به تکان دادن دست ها، خارش، احساس سوزن سوزن شدن دست ها.
منبع: افق کوروش